DỰ LUẬT ĐƯA PHÂN BÓN VÀO ĐỐI TƯỢNG CHỊU THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG, AI LÀ NGƯỜI HƯỞNG LỢI?

Hiện tại, theo các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết, thuế nhập khẩu ưu đãi cho mặt hàng phân bón hầu hết đều là 0%, áp dụng từ năm 2015 trở đi. Theo đánh giá của các chuyên gia, thuế quan của Việt Nam áp dụng đối với các sản phẩm phân bón là tương đối hấp dẫn, hầu như không có rào cản nào đối với phân bón nhập khẩu từ thị trường nước ngoài vào Việt Nam.

Số liệu thống kê trong giai đoạn 2015-2019 cho thấy, bình quân hằng năm Việt Nam nhập khẩu hơn 4,2 triệu tấn phân bón các loại, giá trị bình quân khoảng 1,2 tỉ USD. Trừ năm 2019 có lượng phân bón nhập khẩu dưới 4 triệu tấn, các năm còn lại, lượng phân bón nhập khẩu giao động 4,2-4,7 triệu tấn. Lượng phân bón nhập khẩu vào thị trường nội địa rất cao, chiếm hơn 40% tổng nhu cầu cả nước.
Hiện nay, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón tại Việt Nam tập trung vào thị trường nội địa là chủ yếu và lượng phân bón xuất khẩu thấp hơn nhiều so với nhập khẩu.
Vì các mặt hàng phân bón sản xuất nội địa chủ yếu tập trung tiêu thụ tại thị trường trong nước, do đó, thuế GTGT có ý nghĩa lớn đối với các doanh nghiệp sản xuất phân bón Việt Nam. Ước tính, với quy mô ngành công nghiệp phân bón trên 100.000 tỉ đồng hằng năm, với số thuế GTGT không được khấu trừ ở mức 5% (từ năm 2015, theo Luật số 71/2014/QH13, mặt hàng phân bón từ đối tượng áp dụng thuế suất thuế GTGT 5% sang đối tượng không chịu thuế GTGT) thì các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp phân bón phải gánh chịu 3.000-4.000 tỉ đồng/năm. Đây là con số rất lớn nếu xem xét đến lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong 5 năm qua.

Số liệu thống kê trong giai đoạn 2015-2019 cho thấy, bình quân hằng năm Việt Nam nhập khẩu hơn 4,2 triệu tấn phân bón các loại, giá trị bình quân khoảng 1,2 tỉ USD. Lượng phân bón nhập khẩu vào thị trường nội địa rất cao, chiếm hơn 40% tổng nhu cầu cả nước.

Theo số liệu thống kê kết quả kinh doanh cốt lõi, nhất là chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế từ 10 doanh nghiệp của ngành công nghiệp phân bón trong nước cho thấy, lợi nhuận sau thuế tuyệt đối của doanh nghiệp có xu hướng giảm mạnh. Theo đó, năm 2015, lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón là 1.792 tỉ đồng, nhưng đến năm 2019 giảm còn 1.161 tỉ đồng (giảm 35%) và theo kế hoạch sản xuất kinh doanh công bố của các doanh nghiệp thì lợi nhuận sau thuế của 10 doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón năm 2020 ước tính chỉ còn 620 tỉ đồng (giảm 65% so với năm 2015).
Nhiều chuyên gia ước tính, đánh giá hiệu quả từ lợi ích mà Nhà nước thu được từ việc áp dụng dụng thuế xuất nhập khẩu, thuế tự vệ và không áp thuế GTGT đối với phân bón so sánh với thiệt hại của doanh nghiệp và nông dân đang phải gánh chịu cho thấy, ngân sách Nhà nước sẽ được lợi hơn nhiều thông qua các khoản thu thuế khác như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân của người lao động đang làm việc trong ngành công nghiệp phân bón. Đặc biệt, nông dân cả nước sẽ được lợi hơn nhờ việc mua các sản phẩm phân bón thấp hơn, giảm giá trị vật tư đầu vào, cải thiện hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, nâng cao thu nhập đáng kể.

Việc sửa đổi Luật số 71/2014/QH13, đưa phân bón vào đối tượng chịu thuế GTGT sẽ giúp giảm bớt khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón trong nước, từ đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, giảm lượng phân bón nhập khẩu từ nước ngoài vào thị trường nội địa.
Hơn hết, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón giảm giá thành, hạ giá bán sản phẩm, chia sẻ lợi ích với nông dân trên cơ sở các bên cùng có lợi, qua đó, tiếp tục góp phần bình ổn thị trường phân bón nội địa, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của ngành nông nghiệp Việt Nam trong thời gian tới.
Năm 2015, lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón là 1.792 tỉ đồng, nhưng đến năm 2019 giảm còn 1.161 tỉ đồng. Theo kế hoạch sản xuất kinh doanh công bố của các doanh nghiệp thì lợi nhuận sau thuế của 10 doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón năm 2020 ước tính chỉ còn 620 tỉ đồng (giảm 65% so với năm 2015).
Nguồn: petrovietnam